پنج‌شنبه 9 فروردین 1403

بازار بزرگ Kapali Carsi استانبول

بازار بزرگ استانبول

مرتبه بازنگری این مطلب: 2 تاریخ بازنگری این مطلب: 97/11/08

بازار بزرگ استانبول (Kapalı Çarşı) بزرگترین بازار سرپوشیده ی دنیا و از محبوب ترین جاذبه های استانبول به شمار می رود. سالانه هزاران مسافری که به این شهر سفر می کنند به این بازار هم سر می زنند و انواعی از سوغاتی ها و صنایع دستی ترکی را خریداری می نمایند. جالب است بدانید که بازار بزرگ استانبول در سال ۲۰۱۴ به عنوان یکی از پربازدیدترین بازارها دنیا محسوب می شود. حتی اگر اهل خرید هم نیستید، فضای تاریخی بازار برای شما جالب خواهد بود.

مختصری از تاریخ بازار بزرگ استانبول
بازار بزرگ استانبول در سال های ۱۴۵۵-۵۶ به دستور سلطان مهمت دوم و بعد از فتح استانبول به دست امپراطوری عثمانی، ساخته شد. در ابتدا، در این بازار فقط کالاهایی مثل منسوجات و جواهرات فروخته می شد، این بازار یک سازه ی چوبی و آجری بود که از گچکاری سنگ و آجرها ساخته شده بود و ستون های قدرتمندی داشت.

چند سال بعد، سلطان مهمت دوم دستور ساخت بازار سرپوشیده ی دیگری را داد که به بازار «Sandal Bedesten» مشهور شد، نام این بازار برگرفته از نوعی نخ است که در بورسا بافته می شود و رنگ چوب صندل را دارد. بعد از ساخته شدن این بازار، بخش فروش منسوجات و پارچه در همان بازار بزرگ استانبول باقی ماند در صورتی که بازار صندل بدستان به عنوان جایی برای فروش کالاهای لوکس تبدیل شد. در ابتدا، هر دو بازار تقریبا کساد بودند اما کمی بعد کم کم فروشنده ها مغازه های خود را در این بازارها و اطراف آن ها برپا کردند و این چنین شد که یک بخش بزرگ از بازار شکل گرفت و تجارت در آن رونق گرفت.

در ابتدای قرن هفدهم بازار بزرگ استانبول دیگر به پختگی ای که باید رسیده بود و کاملا سرو سامان گرفته بود. گستردگی امپراطوری عثمانی در ۳ قاره و کنترل راه های ارتباطی آسیا و اروپا باعث شد تا کاروان های زیادی در اطراف این بازار ساخته شود و به یک قطب تجارت مدیترانه تبدیل شود.

معماری بازار بزرگ استانبول
بازار بزرگ استانبول از دو ساختمان در نزدیکی هم تشکیل شده که به مروز زمان فضای میان این دو ساختمان از مغازه ها پر شد و خیابان های مسقف ایجاد شدند. این دو ساختمان، بازار طولانی و بازار صندل بودند. با نگاهی به نقشه ساختمان بازار طولانی، می بینیم طرحی مستطیلی دارد و طول و عرضش برابر با ۴۳٫۳۰ در ۲۹٫۵ متر است. این بازار از دو ردیف چهارتایی ستون سنگی تشکیل شده که در میان آن ها گنبدهایی آجری وجود دارد. درون هر دوی دیوارهای داخلی و خارجی بازار، ۴۴ مخزن ساخته شده که نقش گاوصندوق را برای مغازه ها ایفا می کند و از بیرون دسترسی خروجی ندارند. روشنایی بازار طولانی از پنجره های مستطیلی شکلی که در سقف کار گذاشته شده، تامین می شود و برای دسترسی به این پنجره های یک راهروی چوبی درست کرده اند. اما در مجموع از آن جا که نور بازار محدود است، بازار طولانی تنها در طی ساعات مشخصی از روز فعالیت می کند.

ثبت جهانی بازار بزرگ استانبول
همانطور که گفتیم بازار استانبول از ویژگی های تاریخی بسیار برخورد است و یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده دنیا به شمار می رود. از همین رو در سال ۱۹۸۵ در لیست میراث جهانی به ثبت رسید. این موضوع نشان دهنده یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی در آن زمانی است که این بازار ساخته شده و همچنین نشان دهنده تبادل ارزش‌های بشری در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز است.

قسمت های مختلف بازار بزرگ استانبول

بازار بزرگ استانبول طیف مختلفی از فروشگاه های بزرگ و کوچک دارد که اگر بخواهیم بر حسب کالا و محصولات آن را دسته بندی کنیم، می توان گفت نزدیک 20 بخش مختلف در این بازار سرپوشیده و قدیمی وجود دارد. در این جا به معرفی تمام کالاهایی که در بازار بزرگ پیدا می شود، می پردازیم.

1- ادویه ها و گیاهان دارویی

صدها نوع از ادویه، گیاهان دارویی، دمنوش ها، قرص ها و شربت های گیاهی را می توانید در مغازه های بازار بزرگ بیابید. بد نیست بدانید قدمت تولید و مصرف گیاهان دارویی در استانبول به سال های دور و قرن های پانزدهم و شانزدهم باز می گردد. امروزه این سنت نه تنها حفظ شده که شکل جدیدتر و علمی تری نیز به خود گرفته است و در دانشکده های این کشور تحصیل و تدریس می شود.

در گذشته زمانی که مردم به بازار بزرگ استانبول می رفتند، مغازه های بسیاری وجود داشت که نقش داروخانه و مطب را برای آن ها ایفا می کرد. البته این روزها دیگر تعداد این مغازه ها به اندازه قدیم نیست و اغلب مغازه ها به فروش ادویه ها، برگه های میوه و یا محصولات گیاهی مشغولند. به طور مثال صابون های گیاهی و یا روغن های گیاهی ماساژ را می توانید از این فروشگاه های سنتی تهیه کنید.

2- وسایل عتیقه

اگر به وسایل قدیمی و عتیقه علاقه دارید، حتما سری به بازار بزرگ استانبول بزنید. دنیایی از وسایل کوچک و بزرگ در انتظار شماست که از انواع تندیس و زیوآلات تا فانوس های ترکی و کاشی های قدیمی و … متفاوت اند. البته به دلیل محدودیت های قانونی، شما نمی توانید عتیقه های ترکی را خریداری و از این کشور خارج کنید، پس تنها در میان وسایل بگردید و یا یادگاری هایی بخرید که جنبه ارزشمندی ندارند و قدمت شان زیر 100 سال است. همچنین اگر به این وسایل علاقه دارید، می توانید پای حرف صاحبان‌شان بنشینید و از تجربه های جذاب شان در این زمینه استفاده کنید.

چند نکته:

اگر در این زمینه حرفه ای هستید که هیچ، در غیر این صورت باید توجه داشته باشید که زمانی یک وسیله عتیقه شناخته می شود که حداقل 100 سال قدمت داشته باشد و البته زمان و مکان ساختش نیز مشخص باشد. مشخص بودن این دو مورد، میزان ارزش وسیله مورد نظر را تعیین می کنند.
توجه داشته باشید که شما وسایل عتیقه ترکی را نمی توانید از کشور ترکیه خارج کنید و اگر در فرودگاه یا مرز در وسایل شما پیدا شود، ضبط خواهد شد.

3- انواع کفش های سنتی

قدمت استفاده از کفش ها به هزارها سال پیش بر می گردد. پاپوش ها در طی سالیان سال به جهت کاربردی که داشتند متفاوت شدند و شکل های مختلفی به خود گرفتند. تاریخچه کفش در دوره عثمانی و سلجوقی شکل دیگری به خود گرفت. مدل کفش ها تنوع بیشتری یافتند و مناسب برای قشرهای مختلف ساخته می شدند.

از قرن پانزدهم به این طرف، بازار بزرگ استانبول همواره مرکزی برای خرید کفش محسوب می شد. کفاش های بسیاری در این بازار بزرگ دکان داشتند و روزگار خود را از این طریق می گذراندند. اغلب کفش های این دوره از جنس چرم بودند و در میان مردم با نام «کفش های یمنی» شناخته می شدند. البته اوضاع همیشه به همین شکل نماند و با ورود کفش های ماشینی، کم کم کفش های یمنی رونق خود را از دست دادند. کفش های جدید از پلاستیک ساخته می شدند که ارزان تر بودند و سرعت تولید بالایی داشتند.

در مقابل کفاش ها زمان و هزینه زیادی صرف می کردند تا تنها یک جفت کفش تولید کنند. بنابراین امروزه تعداد مغازه ها همچون قبل بالا نیست اما همچنان طرفداران و مشتریانش پابرجا هستند. امروزه اگر به بازار بزرگ بروید، می توانید کفاش ها را در حال کار و کفش دوزی تماشا کنید و اگر دوست داشتید از کفش های یمنی و رنگارنگشان خرید کنید.

4- انواع کیف

در فروشگاه های بازار بزرگ انواعی از کیف های چرمی و پارچه ای را در ابعاد مختلف خواهید دید. گرچه کیف فروشی ها سال های سال در این بازار حضور داشتند، اما در حال حاضر اغلب این کیف ها ظاهری مدرن دارند.

5- پوشاک چرم و پوست

پوشاک چرم و پوست ترکیه از معروف ترین ها در دنیاست و خبر خوب آن که بازار بزرگ استانبول، یکی از اصلی ترین مراکزی است که می توانید این نوع پوشاک را از آن جا تهیه کنید. بسیاری از چرم کاران ماهر ترکی که پیشه خود را از پدران‌شان آموختند و امروزه کارهای شکیل و مدرنی می سازند، در بازار بزرگ استانبول حضور دارند.

6- قالی و قالیچه

سابقه حضور قالی و قالیچه ها در کشور ترکیه به 7 هزار سال پیش بر می گردد، پس عجیب نیست فرش فروشی های زیادی را در بازار بزرگ استانبول ببینید. در گذشته فرش فروشی ها در حلقه خارجی بازار قرار داشتند؛ اما امروزه آن ها را در داخل بازار بزرگ استانبول خواهید دید. این فروشگاه ها در کنار مغازه های جواهر، در نزد گردشگران اروپایی طرفدار بسیاری دارند. در این مغازه ها انواعی از فرش ها، قالی ها و گلیم های ترکی، ایرانی و قفقازی را خواهید دید. همچنین می توانید انواعی از فرش ها و قالیچه هایی عتیقه تا جدید را ببینید. خوب است بدانید در صورتی که قدمت یکی از آن ها بالای 100 تا 150 سال باشد، فرش عتیقه محسوب می شود و شما حق خروج آن را از خاک ترکیه نخواهید داشت.

دسترسی: برای دیدن فرش های بازار بزرگ خود را به ورودی نوروعثمانیه (Nuruosmaniye) برسانید تا انواعی از فروشگاه های فرش و قالی را ببینید.

7- زیورآلات نقره ای

ساخت زیورآلات نقره با معرفی و گسترش اسلام در ترکیه رواج پیدا کرد. در آن دوران از نقره در ساخت پول رایج، جواهر و وسیله هایی مانند کمربند و کلاه‌خود و شمشیر استفاده می کردند. برای ساخت زیورآلاتی چون انگشتر، دستبند، گردنبند و گوشواره نیز نقره کاربرد بسیاری داشت. همین موضوع سبب شد که بازار بزرگ استانبول نیز به سرعت به قلب مراکز ساخت و فروش زیورآلات نقره ای تبدیل شود. جالب آن که امروزه هنوز هم بازار بزرگ به عنوان مرکزی برای فروشگاه های زیورآلات نقره ای شناخته می شود و نزدیک 50 کارگاه بزرگ در این مجموعه تاریخی و وسیع وجود دارد.

8- ظروف نقره

منابع تاریخی از حضور ظروف طلایی و نقره ای در کاخ سلاطین عثمانی خبر می دهد. همچنین متون تاریخی توضیح می دهند که هنگام مراسم صرف چای، سلطان و قاضی عسکر از فنجان های طلایی، وزرا از فنجان های نقره و سربازان از فنجان های بی ارزش استفاده می کردند. با قدری جستجوی بیشتر متوجه می شویم قدمت استفاده از ظروف نقره به دوره امپراتوری عثمانی بر می گردد، از همین رو مغازه های ساخت و فروش لوازم نقره نیز از همان ابتدا در بازار بزرگ حضور پررنگی داشتند. در حال حاضر نیز می توانید فروشگاه های لوازم و ظروف نقره را در این بازار ببینید.

9- سوغات ترکیه

بازار بزرگ استانبول از بدو ایجاد تا اواخر قرن بیستم، تنها و اولین انتخاب مردم برای خرید مایحتاج روزانه تا خرید انواع اقسام لوازم خانه و پوشاک و … بود. از دهه 1980 میلادی به بعد، با ورود بازارها و مراکز خرید جدید به شهر، به مرور بازار بزرگ استانبول محبوبیت و کاربری سابق خود را از دست داد. به طوری که مغازه های بسیاری به دیگر نقاط شهر منتقل شدند و در نهایت طیف کمتری از فروشگاه ها همچنان در این بازار باقی ماندند. از جمله مغازه هایی که در حال حاضر هنوز هم در بازار بزرگ استانبول قرار دارند و پر رونق هستند، سوغاتی فروشی ها هستند. در این مغازه ها انواعی از سوغات محبوب ترکیه را خواهید دید: لوسترهای رنگی، صابون، پوشاک، منسوجات، ظروف سرامیکی، ظروف چوبی و شیرینی ها و ..

دسترسی: انواع پوشاک سنتی ترکی را می توانید در خیابان یالیکچیلار (Yağlıkçılar Sk) پیدا کنید.

10- صنایع دستی سنتی ترکیه

یکی از جذاب ترین و هنری ترین بخش های بازار بزرگ استانبول، فروشگاه های صنایع دستی ترکیه هستند. در این فروشگاه ها می توانید آثار هنری و ارزشمندی را از نزدیک ببینید که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

گلیم
آثار تذهیب
آثار مینیاتور
کاشی
آثار چوبی
خوشنویسی
و …

11- کلکسیون سکه و پول

در اوایل قرن بیستم میلادی بود که در استانبول و دیگر شهرها ترکیه، جمع کردن کلکسیون سکه و پول در میان مجموعه داران رواج پیدا کرد. این افراد مجموعه های جذابی از انواع سکه های ترکی و خارجی و اسکناس های مختلف را گردآوری می کردند. امروزه می توانید پاتوق این افراد را در لا به لای فروشگاه های بازار بزرگ استانبول پیدا کنید.

12- پارچه و منسوجات

پارچه های ابریشمی طرح دار یکی از خاص ترین صنایع دستی ترکیه از دوران عثمانی است که تنوع بسیاری دارد. هر یک از این پارچه ها متعلق به یکی از نقاط کشور ترکیه هستند و شما به راحتی می توانید تمام آن ها را از یک فروشگاه در بازار تهیه کنید.

13- طلا فروشی

در کنار تمام کالاها و محصولات بومی، طلافروشی های بسیاری در بازار بزرگ استانبول به چشم می خورد. اگر از طرفداران جواهر و زیورآلات هستید، حتما سری به این مغازه ها هم بزنید.

جالب است بدانید طلافروش ها را در ترکیه با عنوان «صراف» می شناسند که داستانی قدیمی دارد. قضیه از آن قرار است که صراف های این سرزمین نیز سال های سال همان شغلی را داشتند که ما با شنیدن نام صراف از آن برداشت می کنیم. یعنی مسوولیت دریافت پول های خارجی و تحویل پول ملی کشور را انجام می دادند. اما در مرور زمان این امر به بانک ها محول شد و صراف ها نیز به شغل طلافروشی مشغول شدند.

دسترسی: اگر به دنبال طلافروشی ها هستید، به ورودی بایزید بروید و دیدار از مغازه های کافکاز (Kafkas) و فواد کیرگیز (Fuat Kırgız) را از دست ندهید. اگر از این ورودی به سمت ورودی مسجد نوروسمانیه روید، همچنان می توانید طلافروشی و جواهر فروشی ها را ببینید.

14- ظروف و لوازم مسی

شاید تعجب کنید اما در کنار بازار بزرگ استانبول هم می توانید مسگران را ببینید که مشغول ساخت ظروف مختلف اند. ساخت ظروف مسی تنها منحصر به سرزمین ما نمی شود و باید بدانید از سال های دور در ترکیه نیز ساخت ظرف های مسی رواج داشت. مسگران، مس و روی را با هم ترکیب می کردند و بسیاری از وسایل خانه مانند سماور تا انواع دیگ و قابلمه را می ساختند.

در بازار مسگرهای استانبول، دقایقی بایستید و چکش کاری هنرمندانه آن ها را روی تن مس تماشا کنید. چیزی که شما نهایتا چند دقیقه از آن را می بینید روزها و هفته ها زمان می برد تا به وسیله ای قابل استفاده بدل شود. از جمله لوازم مسی که در مغازه ها خواهید دید می توان به سماور، گلدان، دیگ و قابلمه، آفتابه و لگن، سینی، شمعدانی و … اشاره کرد.

رستوران ها و کافه های بازار بزرگ استانبول

تعدادی زیادی کافه و رستوران در بازار بزرگ استانبول وجود دارد که شما را به خود می خوانند و می توانید در آن ها دمی را به گذران لحظات خوشمزه و یا نوشیدن چای و قهوه ترک سپری کنید. جذابیت این رستوران ها و کافه ها و با رستوران های هتل محل اقامت‌تان آن است که اصلا احساس نمی کنید در رستوران نشسته اید، بلکه گویی هنوز در خانه نشسته اید. از پنجره رستوران ها می توانید آسمان را دید بزنید و یا از بالکن فضای اطراف را تماشا کنید.

دیدنی های اطراف بازار بزرگ

نحوه دسترسی بازار بزرگ Grand bazar Kapalıçarşı استانبول

بازار بزرگ استانبول در قلب منطقه تاریخی استانبول، یعنی منطقه فاتح قرار دارد. بنابراین دسترسی آسانی به این بازار پیش روی شماست. برای این کار بسته به آن که محل اقامت‌تان کجاست، می توانید از وسایل حمل و نقلی چون مترو، تراموا، اتوبوس و تاکسی استفاده کنید و یا مسیر را با پیاده روی پشت سر بگذارید. توجه داشته باشید که بازار بزرگ استانبول ورودی های بسیاری دارد اما پر رفت و آمدترین ورودی در خیابان بایزید و در کنار مسجد بایزید قرار دارد.

ساعت بازدید: هر روز 9:00 تا 19:00 به استثنای یک شنبه ها و روزهای تعطیل رسمی (به طور مثال در ۲۹ اکتبر (۷ آبان) که روز جمهوری است)، بازار بزرگ استانبول تعطیل است.

نقشه و موقعیت جغرافیایی بازار بزرگ استانبول

درباره‌ی سارا علیزاده

همچنین ببینید

Görmez AVM

مرکز خرید گورمز باجیلار استانبول

مرکز خرید گورمز باجیلار استانبول مرکز خرید گورمز (Görmez AVM) یکی از مراکز خرید زنجیره‌ای …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هجده − شانزده =